W tym artykule przeczytasz o najważniejszych informacjach dotyczących skóry i naskórka.
- Jak jest zbudowana nasza skóra?
- Jak jest zbudowany naskórek?
- Jakie są funkcje skóry?
Jak jest zbudowana skóra?
Skóra to największy organ ciała człowieka. Jej powierzchnia to ok. 1,5 – 2,0 m2, a grubość waha się między 1,5 a 4,5 mm (w zależności od miejsca na ciele, najcieńsza jest na powiekach, najgrubsza na stopach). Zbudowana jest z kilku warstw:
- naskórka,
- skóry właściwej,
- tkanki podskórnej.
Skupimy się na naskórku, bo to właśnie on jest „odbiorcą” całej kosmetyki.
Jak jest zbudowany naskórek?
Naskórek to najbardziej powierzchowna warstwa skóry. Ma grubość ok. 1 mm, jest najgrubszy m. in. na podeszwach dłoni i stóp.
Budowa naskórka jest warstwowa, a kolejno (od położonej najgłębiej) są to:
– warstwa podstawna,
– warstwa kolczysta,
– warstwa ziarnista,
– warstwa jasna,
– warstwa rogowa.
Warstwą rozrodczą, czyli tą, w której powstają i dzielą się nowe komórki jest warstwa podstawna, położona najgłębiej.
Następną warstwą w kierunku powierzchni jest warstwa kolczysta i to tam rozpoczyna się proces keratynizacji (złuszczania naskórka). Tam produkowana jest mieszanina lipidów, która chroni skórę przed nadmiernym parowaniem wody.
W warstwie ziarnistej odbywa się ostateczna synteza białek i lipidów, które tworzą barierę naskórkową.
W warstwie jasnej tworzona jest emulsja skórna i tam rozpoczyna się właściwy proces rogowacenia.
Ostatnią, najbardziej powierzchowną warstwą naskórka jest warstwa rogowa. To jest warstwa martwa, jej komórki nie przylegają ściśle do siebie, są ułożone dość luźno. Elastyczność nadają jej białka keratynowe, które wiążą wodę, zapobiegając wysychaniu. Tutaj też „mieszkają” wszystkie bakterie i inne mikroorganizmy, które stanowią naszą naturalną florę bakteryjną.
Warstwa rogowa to ostateczna, ostatnia bariera organizmu. Ale oprócz mechanicznej ochrony, pełni też funkcję w nawilżeniu skóry. Hydrofobowa bariera tworzy się ze skeratynizowanych komórek warstwy rogowej. Uniemożliwia to wydostawanie się wody na zewnątrz (parowanie), ale też zapobiega „wciąganiu” wody np. podczas kąpieli.
Jakie są funkcje skóry?
Funkcje skóry możemy podzielić na:
– bierne,
– czynne.
Biernie skóra oddziela nas od świata zewnętrznego, stanowi barierę oporową przed bodźcami z zewnątrz (fizycznymi, chemicznymi, biologicznymi). Chroni nas też przed szkodliwym wpływem promieniowania UV.
Czynne funkcje skóry to przede wszystkim stanowienie bariery dla np. drobnoustrojów (skóra ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze). Ale też odbieranie bodźców (np. dotyku, jest narządem czucia), udział w produkcji witaminy D3, w procesie wydalania, termoregulacji (pocenie), gospodarce wodno-elektrolitowej i nie tylko, wytwarza włosy i paznokcie.
Jak widzisz, funkcji skóry jest mnóstwo, a ich mechanizmy są bardzo złożone. Czy warto dbać o skórę? Na to pytanie zdecydowanie musisz odpowiedzieć sobie sama (sam). Jednak jeśli spytasz mnie o moje zdanie – odpowiedź brzmi TAK. Skóra to największy organ ludzkiego ciała, stanowiący najważniejszą barierę przed szkodliwymi czynnikami. Warto więc dbać o to, by była w dobrej kondycji.
A Ty jak dbasz o swoją skórę?
Źródła:
Kosmetologia tom 1, A. Kołodziejczak (red.), Warszawa: PZWL 2020, s. 59-62.
Dermatologia estetyczna, L. Baumann, Warszawa: PZWL 2019, s. 3.
